Vertigo
Vertigo nedir? Belirtileri nelerdir? Hangi durumlarda karşılaşılır? Bu gibi sorular ve merak ettikleriniz için bilgilendirici makalemizi okumaya devam edin. Genelde baş dönmesi ile fark edilip akabinde bulantı, kusma ve denge kayıpları sıkça görülmektedir. Toplumda sıkça karşımıza çıkabilecek bir hastalık olduğundan toplumumuzdaki bireyler tarafından aslında yararı olmayan pek çok iyileşme göstereceklerine inandıkları eylemler gerçekleştirmektedirler. Ne yazık ki bunlar işe yaramadığı gibi sadece vaktinizi kaybetmenize neden olmaktadır. Sıkça yapılan yanlışlardan biri ise her baş dönmesinin vertigo sanılma ihtimalidir.
Vertigo Nedir?
Canlı ve cansız fark etmeksizin bireyin etrafında bulunan nesnelerin dönüyormuş gibi geldiği bir baş dönmesi durumudur. Bu durum bir çok hastalıkta da görülmektedir. Ancak vertigonun bir iç hastalık olduğunu bilmeliyiz. İç kulak ve beyin dahil olarak bu ikisi arasındaki sinirlere bağlı olan ve etkileyen rahatsızlıklar vertigonun bir sinyali olabilir. Ayrıca kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.
Merkezi Vertigo; Beyincik ve beyin kökü gibi sinir merkezi sisteminde oluşabilecek sorunlar sebep verebilir. Genelde bu % 20 oranında görülerek çok sık rastlanmayan olarak bilinen bir türüdür.
Çevresel Vertigo; Çoğunlukla iç kulakta meydana gelen bir sorun ile ortaya çıkar. Dengemizi sağlamak için iç kulağımızın sağlığına dikkat etmemiz gerekmektedir çünkü dengeyi kulak içimizde bulunan minik organlarımız sayesinde sağlamaktayız. Bu organlarda oluşacak bir sorun denge ve sinir sistemimizi etkileyerek problem yaşamamıza sebep verir. Ayrıca % 80 oran ise sıkça görülen bir tür olmaktadır.
Vertigo Tanı ve Belirtileri
Tanı aşamasında yapılması gereken hasta olan bireye nasıl hissettiğini sormaktadır. Bu hissin tarifine göre sorunun altında yatan nedenin bulunması için merkezi sinir sistemiz ve iç kulak ile alakalı testler yapılmalıdır. Tedavi tamamen tanıya bağlı olarak uygulanarak sonuç elde edilir.
Belirtilerinde ise hasta etrafında bulunan her şeyin sabit durmasına rağmen dönüyormuş gibi görür. Baş dönmesi, kusma, terleme, bulantı, ve göz titremesi de görülür. Nadiren kulak çınlaması ve işitmede sorunlar da eşlik edebilir. Ayrıca denge problemi, çift görme, konuşma zorluğu, yoğun baş ağrısı, bilinç kaybı, kol ve bacaklarda halsizlik görülmesi durumunda vakit kaybetmeden doktora gidilmesi gerekmektedir.
Vertigo Neden Olur?
Sinir sistemi ve iç kulağı etkilediği için sinirlere hasar vermektedir. Dengeyi sağlayan yapılarda bozuklukta buna bir sebeptir. Çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz. Benign paroksizmal pozisyonel vertigo en sık karşılaşılan türdür. 15 saniye ile bir kaç dakika arası ataklar sürmektedir. Baş hareket ettirildikçe ya da yatakta dönünce şiddetli baş dönmeleri yaşanır ve mide bulantısına da neden olabilir. Sıklık ile yaşlı bireylerde görülmektedir.
Labirentit ve vestibüler nörit olarak bilinen çeşidi ise iç kulağın iltihap kapması ile görülmektedir. Aslında bir sinir iltihaplanmasıdır. İltihap kapma ve enfeksiyon sebebi çoğunluk ile virüslerden kaynaklanmaktadır. Bu virüsler genellikle kabakulak, kızamık, kızamıkçık, grip, herpes, hepatit, çocuk felci ve EBV olarak bilinmektedir. Etkilerinde ise beyine yeterli miktarda sinyal gitmediğinden kaynaklı olarak baş dönmesine duyma kaybı eşlik edebilmektedir.
Meniere hastalığı da etki eden bir faktördür. Bu hastalıkta kulak çınlamaları ve işitme kaybı yaşanmaktadır. Bu hastalık ataklar ve sonrasında yatışma ile seyir halindedir. Nedeni ise genellikle kafa travmaları, dışarıdan alınan sert bir darbe, alerji, iç kulakta biriken fazla sıvı, virüsler ve kalıtım sebebi olarak belirlenmektedir. Sebepleri hala tam olarak bilinmese de çoğunlukla 45 ila 65 yaş aralarında karşılaşılmaktadır.
Kolesteatom ise sürekli kendini tekrar eden enfeksiyon ve iltihaplanmalara bağlı olarak orta kulak içerisinde bulunan bir yapı oluşumudur. Bu yapı kulak zarının arkasına doğru gelişim gösterdikçe kulakta bulunan kemikçiklerin yapılarını bozmaya başlar. Sonucunda ise işitme kaybı ve sorunları görülmektedir. Ayrıca kulak cerrahisi, zona hastalığı, migren, sifiliz, inme, ataksi, akustik nöronim, perilenfatik fistül ve otoskleroz vertigoya sebep olan hastalıklar arasında yer almaktadır.
Vertigo Tedavisi
Bazı durumlarda müdahaleye gerek duymadan kendinden geçer fakat her ihtimalde hastaneye gitmeyi ihmal etmemeniz gerekmektedir. Tedavi aslında hastalığın altında yatan sebep ve nedenlere bağlı olarak değişiklik göstereceği için kesin konuşulması pek doğru değildir. Ancak kulak içerisinde dirençle iyileşme göstermeyen enfeksiyonlar cerrahi müdahale ile halledilebilir. Hastalığın sebebine göre tedavi seçenekleri farklılık gösterecektir. Tedaviler esnasında sadece cerrahi bir müdahale değil aynı zamanda fizik tedavi de kullanılması gerekmektedir. Ayrıca hastalığın tedavisi devam ederken ve tam bir iyileşme gösterilmediği taktirde kafein, alkol, tütün ve benzeri gibi olan maddelerden uzak durulması sağlığınız ve iyileşme süreciniz için oldukça büyük önem taşımaktadır.